Θα συμψηφίζεται το πρόστιμο νομιμοποίησης με εργασίες ενεργειακής και στατικής βελτίωσης. Μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου, ύστερα από αλλεπάλληλες εμπλοκές, παλινωδίες και καθυστερήσεις, όπως αναφέρουν κατηγορηματικά επίσημες πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος προς την «Ε», θα υπογραφεί τελικά η κοινή υπουργική απόφαση και θα τεθεί αμέσως σε εφαρμογή το «μπόνους» για στατικό και ενεργειακό «λίφτινγκ» στα αυθαίρετα.
Πρόκειται για ένα από τα λίγα, αν όχι μοναδικό φιλολαϊκό μέτρο, που έχει ταυτοχρόνως αναπτυξιακή αλλά και εισπρακτική διάσταση, υπέρ της οικονομίας και των δημοσίων εσόδων, το οποίο αν και έχει ψηφιστεί εδώ και δέκα μήνες, εξακολουθεί να μένει στα χαρτιά.
Οι κυβερνητικοί χειρισμοί του θέματος αποκαλύπτεται ότι συνδέονται με ένα απίστευτο παρασκήνιο ενδοκυβερνητικών βραχυκυκλωμάτων και ασυνεννοησίας, το οποίο δεν ξεπεράστηκε ούτε για θεμιτούς πολιτικούς και εκλογικούς λόγους, με αφορμή τις τριπλές κάλπες του περασμένου Μαΐου. Αντίθετα προκύπτει ότι τα κέντρα λήψης των κυβερνητικών αποφάσεων έχουν υποστεί πολιτικό μιθριδατισμό και μνημονιακή τύφλωση σε σημείο που να αφήνουν να ρημάζουν στο ράφι μέτρα τα οποία είναι υπέρ των πολιτών, της οικονομικής ανάπτυξης αλλά και του θεμιτού πολιτικού οφέλους της κυβέρνησης, την ίδια ώρα που νομοθετούνται και εφαρμόζονται με απίστευτη ταχύτητα αντιλαϊκά μνημονιακά μέτρα περικοπών μισθών, συντάξεων, θέσεων εργασίας και πλήθος άλλων κοινωνικών και εργασιακών δικαιωμάτων.
Διαφωνίες
Στο «νόμο Καλαφάτη» (ν. 4178/2013), ο οποίος ψηφίστηκε τον περασμένο Αύγουστο στη Βουλή, προβλέπεται συμψηφισμός σε ποσοστό έως 50% του προστίμου νομιμοποίησης, με δαπάνες εργασιών, υλικών και εξοπλισμού ενεργειακής αναβάθμισης και στατικής επάρκειας του αυθαιρέτου.
Περισσότεροι από 400.000 ιδιοκτήτες αυθαιρέτων, οι οποίοι έχουν ήδη ενταχθεί στις ρυθμίσεις νομιμοποίησης αυθαιρέτων αλλά και η αγορά των υλικών, κατασκευών και τεχνικών επαγγελμάτων, που πλήττεται από την ύφεση και την ανεργία, περιμένουν επί μήνες την έκδοση της περιβόητης κοινής υπουργικής απόφασης των υπουργείων Οικονομικών και Περιβάλλοντος, που θα σημάνει την ενεργοποίηση του μέτρου.
Η άκρη του νήματος των κυβερνητικών χειρισμών αναζητείται πριν από την ψήφιση του νόμου. Λέγεται ότι παρά τις διαβεβαιώσεις του ΥΠΕΚΑ το υπουργείο Οικονομικών εξ αρχής δεν είδε με καλό μάτι την επίμαχη ρύθμιση, προτάσσοντας το στόχο της συγκέντρωσης ζεστού χρήματος στα δημόσια ταμεία από τις εισπράξεις των προστίμων αυθαιρέτων.
Το υπουργείο Περιβάλλοντος κινήθηκε στη γραμμή ότι το μέτρο, χωρίς να επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό, θα δώσει ώθηση στη χειμαζόμενη οικοδομική δραστηριότητα, δημιουργώντας απασχόληση, αποδίδοντας πρόσθετα έσοδα στα ασφαλιστικά και κρατικά ταμεία από εισπράξεις εργατικών εισφορών για τις απαιτούμενες εργασίες, ΦΠΑ υλικών, εργασιών, υπηρεσιών κ.ά. ενώ παράλληλα θα αποτελέσει ισχυρό κίνητρο για χιλιάδες ιδιοκτήτες, που έχουν παλαιά αυθαίρετα, ώστε να ενταχθούν στις νέες ρυθμίσεις και να αυξηθούν τα έσοδα των προστίμων αυθαιρέτων.
Βραχυκυκλώματα
Επί μήνες ο τότε αναπληρωτής υπουργός ΠΕΚΑ Σ. Καλαφάτης φέρεται ότι επικοινωνούσε και ζητούσε από τον τότε τσάρο της Οικονομίας Γ. Στουρνάρα να συνυπογράψει την απόφαση ενεργοποίησης του μέτρου. Παρεμβλήθηκαν συνεννοήσεις και συναντήσεις των γενικών γραμματέων των δύο υπουργείων, του Σωκράτη Αλεξιάδη και του απελθόντος πλέον Χάρη Θεοχάρη, προκειμένου να καμφθούν οι ισχυρές αντιρρήσεις που προέβαλλε ο τότε γενικός γραμματέας Δημοσίων Εσόδων.
Το υπουργείο Περιβάλλοντος έβγαλε τον περασμένο Ιανουάριο σε σύντομη διαβούλευση το σχέδιο της περιβόητης κοινής υπουργικής απόφασης για το «μπόνους» των αυθαιρέτων, δίνοντας παράλληλα επικοινωνιακή εικόνα άμεσης υπογραφής και εφαρμογής της, που όμως δεν έγινε.
Ο Σ. Καλαφάτης υπέγραψε και έστειλε από τις αρχές Φεβρουαρίου την κοινή απόφαση στο συναρμόδιο υπουργό Γ. Στουρνάρα για να βάλει και αυτός την υπογραφή του στη συγκεκριμένη απόφαση. Το υπουργείο Οικονομικών τρεις μήνες μετά, αφού στο μεταξύ έφυγε ο Σ. Καλαφάτης από το ΥΠΕΚΑ για να μπει στην εκλογική αναμέτρηση του Δήμου Θεσσαλονίκης, έστειλε πίσω την κοινή υπουργική απόφαση για να αλλάξει η υπογραφή του κ. Καλαφάτη, με του νέου αναπληρωτή υπουργού ΠΕΚΑ, Ν. Ταγαρά.
Πάλι όμως η επίμαχη απόφαση έπεσε σε «μαύρη τρύπα» ενδοκυβερνητικής συνεννόησης, αφού στο μεταξύ αφενός μεν αντικατέστησε στην κορυφή του υπουργείου Οικονομικών ο Γκίκας Χαρδούβελης τον Γ. Στουρνάρα, αφετέρου δε η σχετική αρμοδιότητα πέρασε από τον υπουργό στον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών, Χ. Σταϊκούρα.
Οι περιπέτειες όμως δεν σταμάτησαν. Μπήκε στη μέση και σταμάτησε την τελική υπογραφή της απόφασης το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, ζητώντας όπως μαθαίνουμε εξηγήσεις ούτε λίγο ούτε πολύ γιατί αφού η απόφαση αναφέρεται σε συμψηφισμό του προστίμου έως 50%, δεν προβλέπει τα ποσοστά της κλιμάκωσης του «μπόνους».
Ακολούθησε αλληλογραφία μεταξύ ΓΛΚ και ΥΠΕΚΑ στην οποία το υπουργείο Περιβάλλοντος εξήγησε ότι η κλιμάκωση του «μπόνους» προκύπτει από τις ενεργειακές και στατικές εργασίες, που θα κάνουν οι ενδιαφερόμενοι ιδιοκτήτες, οι κατηγορίες και οι προδιαγραφές των οποίων αναφέρονται στην κοινή υπουργική απόφαση. Αρμόδιες πηγές αναφέρουν λοιπόν ότι έχουν αντιμετωπιστεί όλες οι εκκρεμότητες, δίνοντας διαβεβαιώσεις ότι ύστερα από μακρύ ταξίδι στα γρανάζια της ενδοκυβερνητικής γραφειοκρατίας η κοινή υπουργική απόφαση είναι έτοιμη πλέον να τεθεί σε εφαρμογή.
Οφελος από 5.000 έως 15.000 ευρώ για τους περισσότερους ιδιοκτήτες
Πόσα κερδίζουν και ποιοι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων εξαιρούνται από τη νέα ρύθμιση
Από 5.000 έως 15.000 ευρώ για τυπικά αυθαίρετα 100 έως 150 τετραγωνικών μέτρων σε περιοχές όλης της χώρας και πολύ περισσότερα χρήματα για μεγαλύτερες υπό νομιμοποίηση κατασκευές θα έχουν άμεσο όφελος οι ιδιοκτήτες που θα μπουν στη νέα ρύθμιση.
Το «μπόνους» για στατικό και ενεργειακό «λίφτινγκ» στα αυθαίρετα αφορά συμψηφισμό σε ποσοστό έως 50% του προστίμου νομιμοποίησης, με δαπάνες εργασιών, υλικών και εξοπλισμού ενεργειακής αναβάθμισης και στατικής επάρκειας του αυθαιρέτου. Μπορούν να ενταχθούν αυθαίρετα που κατασκευάστηκαν προ του έτους 2003, καθώς επίσης και λιθόκτιστα κτήρια που κατασκευάστηκαν προ της 28ης Ιουλίου 2011, οπότε άρχισε η εφαρμογή των νόμων τακτοποίησης αυθαιρέτων.
Σε κάθε περίπτωση, από τους υπολογισμούς συμψηφισμού εξαιρούνται τόσο το παράβολο του προστίμου νομιμοποίησης όσο και ο αναλογών ΦΠΑ των εργασιών και υλικών.
Εξαιρέσεις
Στη νέα ρύθμιση προβλέπεται ότι: «Τα καταβληθέντα ποσά για εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης ή στατικής ενίσχυσης αφαιρούνται από την τελευταία δόση και τις αμέσως προηγούμενες χρονικά έως ότου ολοκληρωθεί ο συμψηφισμός. Σε περίπτωση που μετά τον ως άνω υπολογισμό προκύπτει ότι τα ήδη καταβληθέντα ποσά υπερβαίνουν το ποσό του προστίμου που υπολείπεται, με βάση τις διατάξεις του παρόντος, δεν επιστρέφονται ούτε αναζητούνται».
Αυτό σημαίνει ότι οι ιδιοκτήτες, που εντάσσονται στο «νόμο Καλαφάτη» (ν. 4178/2013), πληρώνοντας ολόκληρο το ποσό του προστίμου με έκπτωση 20%, τόσο όσοι το έκαναν ήδη από τον περασμένο Σεπτέμβριο που άρχισε η εφαρμογή του νόμου, όσο και οι μελλοντικοί «καλοπληρωτές», χάνουν το στατικό και ενεργειακό «μπόνους», καθώς αποκλείονται συλλήβδην από τη νέα ρύθμιση.
Συμψηφισμός του «μπόνους» προβλέπεται μόνον με οφειλόμενες δόσεις του προστίμου. Πράγμα που σημαίνει ότι δεν έχουν όλοι οι ιδιοκτήτες ισότιμη πρόσβαση στο μέτρο. Ειδικότερα όσοι από τους ιδιοκτήτες που δηλώνουν για πρώτη φορά αργήσουν να μπουν στο «νόμο Καλαφάτη», η εφαρμογή του οποίου λήγει τον Φεβρουάριο του 2015, χάνουν μέρος του «μπόνους».
Το ίδιο θα συμβεί και για ιδιοκτήτες που κάνουν μεταφορά της διαδικασίας νομιμοποίησης από το «νόμο Παπακωνσταντίνου» στο «νόμο Καλαφάτη», έχοντας καλύψει μεγαλύτερο ποσό του προστίμου από αυτό που αναλογεί στο «μπόνους» που δικαιούνται.
Οι εργασίες και οι κανόνες επιδότησης
Οι βασικές ρυθμίσεις της νέας απόφασης ειδικότερα προβλέπουν ότι: * Εξαιρούνται από το νέο ενεργειακό «μπόνους» όσα ακίνητα έχουν ενταχθεί ήδη στο πρόγραμμα «εξοικονόμηση κατ’ οίκον» και από το στατικό «μπόνους» κτήρια τα οποία έχουν ενταχθεί σε προγράμματα αποκατάστασης ζημιών από φυσικές καταστροφές (σεισμός, πυρκαγιά, πλημμύρα, κατολίσθηση).
* Οι παρεμβάσεις μπορεί να αφορούν τόσο στο κέλυφος του κτηρίου, περιλαμβανομένων των ανοιγμάτων, όσο και στα συστήματα θέρμανσης, ψύξης, κλιματισμού και παροχής ζεστού νερού χρήσης. Παράλληλα οι παρεμβάσεις για επισκευή – αποκατάσταση ή ενίσχυση του φέροντος οργανισμού υλοποιούνται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις και προδιαγραφές που ισχύουν για τις υποχρεωτικές ελάχιστες απαιτήσεις φέρουσας ικανότητας σύμφωνα με τον Κανονισμό Επεμβάσεων (ΚΑΝΕΠΕ) ή σύμφωνα με τη νομοθεσία που ίσχυε κατά το χρόνο έκδοσης της άδειας δόμησης του κτηρίου, ύστερα από μελέτη και τεχνική έκθεση από αρμόδιο μηχανικό.
* Για το συμψηφισμό λαμβάνονται υπόψη οι δαπάνες για αγορά υλικών – εξοπλισμού, καθώς και για πρόσθετες εργασίες για την ολοκλήρωση των παρεμβάσεων, όπως εργασίες αποξήλωσης – αποκομιδής, τοποθέτησης – εγκατάστασης, αποκατάστασης, τοποθέτησης ικριωμάτων κ.λπ., καθώς και για την παροχή υπηρεσιών ενεργειακής επιθεώρησης. Στις δαπάνες δεν περιλαμβάνεται ο ΦΠΑ.
* Το «μπόνους» ισχύει εφόσον οι παρεμβάσεις γίνονται με βεβαίωση μηχανικού, καλύπτουν τις ελάχιστες απαιτήσεις του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων (ΚΕΝΑΚ), επιφέρουν αναβάθμιση του κτηρίου κατά μία τουλάχιστον ενεργειακή κατηγορία, ή ετήσια εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας μεγαλύτερη από το 30% της κατανάλωσης του κτηρίου αναφοράς.
* Η συνδρομή των προϋποθέσεων διαπιστώνεται αποκλειστικά κατόπιν διενέργειας δύο ενεργειακών επιθεωρήσεων στο κτήριο. Η πρώτη λαμβάνει χώρα μετά την υπαγωγή του κτηρίου στις ρυθμίσεις του Ν. 4178/2013 και πριν από την έναρξη των παρεμβάσεων και η δεύτερη μετά την ολοκλήρωση αυτών για τη διαπίστωση της ορθής υλοποίησης των παρεμβάσεων και της επίτευξης του ενεργειακού στόχου.
Σε κάθε περίπτωση το «μπόνους» θα δίνεται με βεβαίωση του μηχανικού. Συγκεκριμένα προβλέπεται ότι ο εξουσιοδοτημένος μηχανικός υποβάλλει στο ηλεκτρονικό σύστημα του νόμου 4178/2013 τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και υπεύθυνη δήλωση ότι τα στοιχεία έχουν ελεγχθεί για την ορθότητα και την πληρότητά τους και ότι τα παραστατικά που υποβάλλονται αντιστοιχούν στις εργασίες που έχουν δηλωθεί και πραγματοποιηθεί για την ενεργειακή αναβάθμιση ή τη στατική ενίσχυση της ιδιοκτησίας ή του ακινήτου.
του Αργύρη Δεμερτζή
αναδημοσίευση από ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
AlphaCAD - AlphaMichanikos 