«Η καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας μέσω της μεγαλύτερης δυνατής ελάφρυνσης των οικονομικά ασθενέστερων καταναλωτών, συνιστά πάγια επιδίωξη». Αυτό αναφέρεται σε ανακοίνωση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με την οποία ανακοινώθηκε προ ημερών η απαλλαγή από τη χρέωση ΥΚΩ (Υπηρεσίες Κοινής Ωφελείας) των δικαιούχων του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου και του Τιμολογίου Πολυτέκνων, οι οποίοι διαθέτουν μετρητή νυχτερινής κατανάλωσης.
Η συγκεκριμένη ρύθμιση, έρχεται να προστεθεί τις υπόλοιπες δημόσιες κοινωνικές πολιτικές για την αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας, οι οποίες ωστόσο υλοποιούνται κυρίως με τη μορφή επιδομάτων, και όχι με την υιοθέτηση μέτρων και πρακτικών που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σταδιακά στην εξάλειψη του φαινομένου. Ενός φαινομένου που εμφανίστηκε και εντάθηκε στα χρόνια της οικονομικής ύφεσης.
Κατά την περίοδο 2012-2014, όπως επισημαίνεται σε σχετική έκθεση (2017) του Ιδρύματος Χάινριχ Μπελ Ελλάδας, δαπανήθηκαν 650.000.000 ευρώ για επιδόματα θέρμανσης, τα οποία ναι μεν ανακούφισαν προσωρινά τα νοικοκυριά που τα έλαβαν, αλλά δεν τα βοήθησαν να βγουν από την ενεργειακή φτώχεια.
Πέρα όμως από την έλλειψη συγκεκριμένων και στοχευμένων πολιτικών, με μακροχρόνιο ορίζοντα _έχουν να κάνουν με το εισόδημα των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, τη χαμηλή ενεργειακή απόδοση των κατοικιών, το κόστος της ενέργειας και των καυσίμων κλπ_, στη Ελλάδα υπάρχει ανεπάρκεια δεδομένων για την ενεργειακή φτώχεια.
Μια μελέτη του 2013 (με επιστημονικό υπεύθυνο τον καθηγητή Μάνθο Σανταμούρη) είχε καταγράψει στη χώρα μας ένδεια ενεργειακή στο 36% του πληθυσμού. Επίσημα στοιχεία δεν υπάρχουν. Ωστόσο, η αδυναμία πρόσβασης των πολιτών σε βασικές ενεργειακές υπηρεσίες (ηλεκτρισμό, θέρμανση, ψύξη κ.ά.) διακρίνεται και από άλλες παραμέτρους. Όπως από το γεγονός ότι περίπου το 50% των χρεών προς τη ΔΕΗ προέρχεται από τα νοικοκυριά _ το 2016 ο ΔΕΔΔΗΕ κλήθηκε να διαχειριστεί 320 χιλιάδες αιτήματα για αποκοπές μετρητών ρεύματος . Ή από την εμφάνιση της αιθαλομίχλης τις κρύες μέρες του χειμώνα στα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας, όπου οι πολίτες έκαιγαν ότι έβρισκαν σε τζάκια και σόμπες για να ζεσταθούν καθώς το κόστος του πετρελαίου θέρμανσης είχε αυξηθεί. Ή από τα λεγόμενα των ίδιων των πολιτών _ το 29,2% απάντησε σε ερωτηματολόγιο του Συνηγόρου του Πολίτη (το 2015), ότι δεν καλύπτονται οι ανάγκες του σε θέρμανση και ψύξη, ηλεκτρισμό, ζεστό νερό.
Βεβαίως, το πρόβλημα δεν είναι μόνο ελληνικό. Είναι και ευρωπαϊκό. Μελέτη του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Απόδοσης Κτιρίων (Buildings Performance Institute Europe) έχει καταδείξει το πρόβλημα, εκτιμώντας ότι ο αριθμός των ενεργειακά φτωχών στη Γηραιά Ήπειρο κυμαίνεται από 50 έως 125 εκατομμύρια.
Ζητούμενο η πρόσβαση σε ηλεκτρική ενέργεια
Το πρόβλημα της ενεργειακής ένδειας είναι βεβαίως και παγκόσμιο. Τα στοιχεία που παρουσίασε την περασμένη εβδομάδα η Παγκόσμια Τράπεζα και η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας, βάσει της τελευταίας αναφοράς του Παγκόσμιου Πλαισίου Παρακολούθησης για τη βιώσιμη ενέργεια, ο σημερινός ρυθμός προόδου τριών παγκόσμιων ενεργειακών στόχων – καθολική πρόσβαση των πολιτών στην ηλεκτρική ενέργεια, αύξηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης – δεν κινείται αρκετά γρήγορα ώστε να μπορέσουν να εκπληρωθούν οι σχετικές δεσμεύσεις για το 2030.
Η έκθεση δείχνει ότι επιβραδύνεται η τάση αύξησης του αριθμού των ατόμων που αποκτούν πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια, και εάν η κατάσταση δεν αντιστραφεί, οι προβλέψεις υποδεικνύουν ότι ένα 8% του πληθυσμού της Γης δεν θα έχει πρόσβαση στον ηλεκτρισμό έως το 2030. Μόνο ο τομέας της ενεργειακής απόδοσης σημείωσε πρόοδο ως προς την επίτευξη των στόχων, με την ενέργεια που εξοικονομήθηκε στο διάστημα 2012-2014, να είναι τόση ώστε, όπως αναφέρεται στη σχετική αναφορά, θα μπορούσε να καλύψει τη ζήτηση σε Βραζιλία και Πακιστάν.
Τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας δείχνουν ότι λίγες χώρες κάνουν αρκετή προσπάθεια ώστε να προσεγγίσουν τους παγκόσμιους στόχους. Μόνο ορισμένα κράτη καταδεικνύουν ενθαρρυντική πρόοδο (κατά δύο έως τρεις ποσοστιαίες μονάδες), όπως η Κένυα, το Μαλάουι, το Σουδάν, η Ουγκάντα, η Ζάμπια και η Ρουάντα. Μάλιστα, στο Αφγανιστάν και στην Καμπότζη προχωρούν με ταχείς ρυθμούς, κάνοντας μεγαλύτερη χρήση ηλιακής ενέργειας (εκτός δικτύου).
Οι κινήσεις που γίνονται στις συγκεκριμένες χώρες δείχνουν ότι η επιτάχυνση της προόδου με στόχο την καθολική πρόσβαση σε ηλεκτρισμό μπορεί να επιτευχθεί με τις κατάλληλες πολιτικές, με δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις και με την εφαρμογή καινοτόμου τεχνολογίας. Οι χώρες που έχουν γεφυρώσει το χάσμα στην πρόσβαση των πολιτών σε ηλεκτρικό ρεύμα, γρήγορα βλέπουν βελτίωση και σε άλλους τομείς όπως στην εκπαίδευση, στην υγεία, στην απασχόληση και στην οικονομική ανάπτυξη.
Για την επίτευξη της βιωσιμότητας σε όλους τους τομείς , εκτιμάται ότι οι επενδύσεις σε ΑΠΕ θα πρέπει να αυξηθούν κατά έναν συντελεστή 2 με 3, ενώ οι επενδύσεις ενεργειακής απόδοσης κατά 3 με 6.
Όσον αφορά στην πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια το 2014, περίπου 1.06 δισεκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να μην έχουν ηλεκτρικό ρεύμα – σημειώθηκε μόνο μια μικρή βελτίωση από το 2012. Ιδιαίτερη είναι η ανησυχία για τις πυκνοκατοικημένες χώρες, με χαμηλό ποσοστό πρόσβασης σε ηλεκτρική ενέργεια, όπως η Αγκόλα και τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, όπου τα ποσοστά ηλεκτροδότησης μειώνονται.
της Μάχης Τράτσα
Αναδημοσίευση από B2Green.gr
AlphaCAD - AlphaMichanikos 